Ülkemizde ve dünyada imajın herseyin önüne geçmesiyle birlikte doğal olarak bu amaca hizmet eden estetik operasyonlarda da bir patlama oluşmuştur.Burun estetiği de her zaman için bu müdahalelerde en üst sırada yerini almıştır.
Burun hem fonksiyonel bir organdır hemde yüz seklimizde önemli bir paya sahiptir.Yapılacak cerrahi müdahalelerde fonksiyonlarını korumak ve gereğinde daha da iyileştirmek temel amaçlardan biri olmalıdır.Bu amaçla fonksiyonel rinoplasti kavramı ortaya çıkmıştır.
Temel olarakoprerasyon acık ve kapalı teknik seklinde uygulanabilir.Birbirlerine avantaj ve dezavantajları vardır.Kapalı cerrahiyi uygulayanlar acık cerrahiyi de yapabildikleri halde acık cerrahi yapanlar genellikle kapalı operasyona hakim değillerdir.
Hasta secimi en önemli kriterlerden biridir .Kişinin bedensel ve ruhsal olarak olgunluğa ulaşmış olması en önemli kriter olmalıdır.
Burunda sekil değişikliği isteyen hastaya öncelikle görsel olarak rahatsız olduğu 3 şeyi söylemesi istenir.Muayene yapan hekimde problemli 3 alanı soruyu sormadan önce beliriler.Saglıklı bir tedavi için en azından iki kriterin ortak olması operasyondan sonra oluşabilecek mutsuzlukları minimale indirmek için başlangıç olabilir.
Operasyondan önce dijital kayıt için farklı acılardan çekilen resimler ameliyat planlanması için ve doğabilecek hukuksal problemler için şarttır.
Operasyon genel anestezi ve lokal anestezi ile uygulanabilse de .Nahoş bir ameliyat sürecine hastanın tanıklık etmemesi ve hekimin işine daha konsantre olması acısından lokal anesteziyi tercih etmemek en doğrusudur.
Ameliyat ortalama 1.5-2 saatlık bir süreç gerektirir.Destek amacıyla ve kanama kontrolü için tampon tercih edilir ve 2-3 gün kadar kaldıktan sonra hekim tarafından çıkarılır.Burun sırtına yapılan sekil değişikliğini fikse etmek için farklı materyaller (alçı,thermal splint vs)kullanılır ve 7 gün kadar muhafaza edilir.2.hafta burun bölgesine bant uygulanarak sabitleme işlemi devam eder.Yine bir hafta kaldıktan sonra çıkarılır.Burun bölgesine masaj uygulaması yapılır.Masajın anacı hem ödemi almak,lenfatik dolaşımı hızlandırmak ve yeniden remodulasyon sağlamaktır ve çok önemlidir.
KLİNİK GÖRÜSLERİM
En önemli konulardan biri hasta yasıdır.Özellikle ergenlik döneminde kızlarda yaygın olarak kendini beğenmeme,belli bir organın sekline olan takıntılar sık görülebilmektedir.Cogu genç kızda butun sorunları burun özerindeki bir kemere yükleme,sanki kemer olmasa hersey çözülecekmiş gibi bir ruh hali sıkça görülebilmektedir.Özellikle medyanın estetik girişimlere örtülü bir reklam olarak yaklaşıp günlük haberler yapması yeterli ruh ve beden olgunluğu sağlanmamış ergenlerde basite indirgeme, çok kolay, hiçbir sorun çıkmaz ,burnum düzeldiğinde hersey değişecek,çok güzel olacağım gibi beklentiler yaratmaktadır.Günlük yaşantıda bu isteklerden bıkan aile, anne ,baba ve ergen olarak muayenenin yolunu tutmaktadır.Muayene esnasında şikayeti sorulduğunda genellikle burnumdan nefes alamıyorum seklinde bir mantığa büründürme ile söze girilir ,sohbet ilerledikçe burun ameliyatı olurken üstündeki kemeri de hafifçe törpülesek mi seklinde devam eder.
Estetik operasyonlar beden ve ruh gelişimi tamamlanmadan asla yapılmamalıdır.Yapılırsa hem hasta hemde hekim acısından istenmeyen sorunlar çıkma ihtimali cok yüksektir.Yas sınırı 18 dense de önemli olan yaşdan ziyade cehresinin tam olarak erişkin düzeyine geldiğine kanaat getirmektir.Buda bazen 25 yasları bulabilmektedir.
Burunda deri,kemik ve kıkırdak olmak üzere üc faklı yapı mevcuttur .Bu dokuların iyileşme ,cerrahiye verdiği cevaplar farklı olabilmektedir.Örnegin kıkırdak yapı hafızalı bir dokudur ve hep eski haline dönme cabasında olacaktır bu yüzden saga ve sola eğrilikler hep ciddi problem oluşturabilmektedir.
Operasyon esnasında deriyi kaldırmak lenfatik dolaşımı bozabilmekte ve burun rengi bir ton koyulaşabilmekte ve parlaklığı artabilmektedir. Rinoplastıde revizyon(yeniden düzeltme)oranları %10 dense de %30 ları bulmaktadır ikinci operasyon cildi daha kırmızı ve daha da parlak bir hale getirebilmektedir.Burun hata affetmez yapılacak işlemler tek bir cerrahide bitirilme cabasında olunmalıdır.
Kişinin cilt kalınlığı en önemli faktörlerden biridir.Cildimiz burnumuzu örten bir battaniye gibidir.Battaniye ne kadar kalın olursa oluşabilecek hataların görünme olasılığı azalacak hemde lenfatik dolasımınazalmasının hastaya olacak görsel etkileri minimale inecektir.
Operasyon planlamasında digital ortamda değişik acılardan fotoğraf arşivlemesi mutlaka yapılmalıdır.Hem hasta hem hekim acısından en önemli adımlardan biridir.
Günümüzde digital fotoğrafların photoshop tekniği ile operasyon sonu nasıl bir buruna sahip olacağınıza yönelik bilgisayar programları olsa da (iPhone da bile var) bana göre çok da etik değildir.Hatta 3 boyutlu resimlerini yapanlar olayı daha da abartıp yeni burnu ıle büst halinde sunanlar bile görülmüştür.Bu tür hastayı ikna cabaları hastanın beklentilerini artırmaktadır. Sonuçta burnunuzu bilgisayar yapmayacaktır .İnsan bedeni ne ağaçtan ne de çamurdan yaratılmıştır.Farklı dokular,farklı genetik yapıların getirdiği farklı iyileşme değişikliklerini barındırır. Her zaman kontrol hekimde olmayabilir.Hal böyleyken size bu burnu yapacağım deyip sonradan oluşabilecek problemlerde hem hekim hem de hastanın mutsuz olması olasılık dahilindedir.
Burun kişiye özeldir, yüz ifadesinde mimiklerde önemli bir yer tutar.Planlanan operasyonda bunlara etkisini iyi düşünmek makro değişikliklerden kaçınmak gereklidir.Ne kadar geniş bir müdahale yaparsanız ,vücudun reaksiyonları o kadar çok olacak problem çıkma riski yükselecektir.Ideali çevrenizdeki insanların”sende bir değişiklik var ama ne”demeleridir.Nasıl ki her kumaştan her elbise çıkmaz ,her burundan da hastanın hayal ettiği form yakalanmayabilir.Hastanın istediği burnu yapmak için yapılan doku zorlamaları zaman içinde kıkırdakların hafızası,lenfatik dolaşımın azalmasına bağlı yapışıklıklar gibi sebeplerle eskiyi aratır ,doğallıktan uzak bir forma gidebilmektedir.
Estetik burun cerrahisinde basamak atlatatma kuralı vardır.Çok iyi, iyi, orta, kötü ve çok kötü olarak ele alırsak çok kötü bir burun en fazla iki basamak atlayarak orta bir hale getirilebilir.Cok iyi hale getirmek için yapılan macro cerrahiler bir kaç yıl sonra hastaya yukarıda anlattığım sebeplerle büyük sorunlar çıkarabilir.
SONUÇ
Yaş çok önemlidir yüz gelişimi tamamlanmadan rinoplasti uygulanmamalıdır.
Uygulanacak en minumum cerrahiyle sonuç almak ,doku bütünlüklerini olabildiğince bozmamak ,bunu içinde makro değişiklikler talep etmemek.
Operasyonu uygulayacak hekimi iyi araştırmak,Genellikle size gösterilen bu eski hali sonra böyle oldu gibi yaklaşımlardan uzak durmak(unutmayın ki manav bile en güzel meyveleri tezgahın en üstüne koyar)
Para en önemli konu olmamalı sonuçta keyfekeder bir müdahale olacaksınız ve aciliyeti yok.Maddi olarak yeterli olan dönemde daha iyi şartlarda yaptırabilirsiniz
Operasyon ağrılı bir işlemdir,her ne kadar hekiminiz size elinden geldiği kadar bunu hissettirmemeye çalışacaktır.Sizde süreci bilip karar veren olarak hekiminize yardımcı olun.